Πώς η πολύωρη ενασχόληση με οθόνες επηρεάζει την ψυχική υγεία των παιδιών
Η υπερβολική χρήση κινητών τηλεφώνων, tablets και υπολογιστών από τα παιδιά μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική τους υγεία. Σύμφωνα με νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, η συνεχής και ανεξέλεγκτη χρήση οθονών σχετίζεται με την εμφάνιση μανιακών συμπτωμάτων, χαρακτηριστικών του διπολικού φάσματος.
Η έρευνα, η οποία διήρκησε τρία χρόνια και συμμετείχαν περισσότερα από 9.000 παιδιά στις Ηνωμένες Πολιτείες, διαπίστωσε ότι η ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα βιντεοπαιχνίδια και τα διαδικτυακά βίντεο αυξάνει τον κίνδυνο για την εκδήλωση συμπτωμάτων που σχετίζονται με διαταραχές διάθεσης.
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο και το Πανεπιστήμιο του Τορόντο κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα:
- Παιδιά ηλικίας 10 έως 11 ετών που αφιέρωναν περισσότερες ώρες σε δραστηριότητες με οθόνες εμφάνισαν αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης συμπτωμάτων, όπως υπερβολική ενεργητικότητα, διογκωμένη αυτοεκτίμηση, ταχυλογία και μειωμένη ανάγκη για ύπνο.
- Ο μέσος χρόνος που περνούσαν τα παιδιά καθημερινά μπροστά σε οθόνες ήταν 4,6 ώρες, με την τάση να αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου.
- Η μεγαλύτερη σύνδεση με μανιακά συμπτώματα διαπιστώθηκε σε παιδιά που χρησιμοποιούσαν συστηματικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα βιντεοπαιχνίδια.
- Το πρόβλημα φαίνεται να είναι εντονότερο στην προεφηβεία, καθώς αυτή η περίοδος αποτελεί κρίσιμη φάση για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την εμφάνιση διαταραχών διάθεσης.
Ποια είδη χρήσης συνδέονται περισσότερο με τα συμπτώματα
Η μελέτη ανέδειξε ότι:
- Η χρήση των social media είχε την ισχυρότερη συσχέτιση με μανιακά συμπτώματα (47,7% της συσχέτισης)
- Τα βιντεοπαιχνίδια σχετίστηκαν με το 58% της προβληματικής εικόνας
- Οι διαταραχές ύπνου εξηγούν επιπλέον ένα 9% αυτής της συσχέτισης
- Η τηλεόραση δεν εμφάνισε σημαντική σύνδεση με τη συγκεκριμένη συμπτωματολογία, ενώ η συνομιλία μέσω βίντεο είχε πιο ασθενή σχέση
Η ψυχολογία πίσω από την υπερβολική χρήση
Οι ερευνητές σημείωσαν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα βιντεοπαιχνίδια ενισχύουν την καταναγκαστική χρήση λόγω των μηχανισμών άμεσης ανταμοιβής που προσφέρουν (π.χ. likes, σχόλια, επιτεύγματα). Αυτά τα χαρακτηριστικά δυσχεραίνουν την αποδέσμευση των παιδιών από τις οθόνες και δημιουργούν συνθήκες υπερδιέγερσης.
Παρόλο που τα συμπτώματα που παρατηρήθηκαν δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις αρκετά σοβαρά ώστε να οδηγούν σε κλινική διάγνωση διπολικής διαταραχής, θεωρούνται πρώιμες ενδείξεις ψυχικής δυσλειτουργίας που απαιτούν προσοχή και διαχείριση από τους γονείς και τους ειδικούς.
